Jesteś ciekawy, jak powstaje krok po kroku haft według wzoru „od Zielonek”?
Czy wiesz co to jest kieszeń krakowska?
Jeśli nie, to dziś dowiesz się, jak ozdabiano je w Zielonkach.
Na zlecenie Izby Regionalnej wzór wykonuje mieszkanka Zielonek.
Historycznie kieszeń krakowską nosiły gospodynie, które trudniły się handlem. Mieszkanki Zielonek najczęściej handlowały warzywami, przeważnie włoszczyzną, kwiatami, nabiałem oraz mięsem na pobliskich placach targowych tj. Stary i Nowy Kleparz oraz Plac na żydowskim Kazimierzu.
Kieszenie służyły do przechowywania pieniędzy, gdyż wtedy ludność podkrakowska nie używała portfela. Kieszenie były zawsze zawieszane na pasku szytym z płótna lub ze skóry. Gospodynie nosiły kieszenie na spódnicy, ale przykryte były zapaską, co czyniło zgromadzone pieniądze bezpieczniejszymi przed spojrzeniami potencjalnych „kieszonkowców” grasujących po targowiskach. Dolna część kieszeni była zawsze zaokrąglona. Wynikało to z praktycznego wydobywania z nich monet.
IR 246/2015
W 2019/2020 roku w czasie warsztatów hafciarskich przeprowadzonych w Izbie Regionalnej w Zielonkach panie zainspirowały się zabytkowym obiektem tj. kieszenią krakowską z lat 30 XX wieku, ozdobioną haftowanym motywem kwiatowym, typowym dla wzoru „od Zielonek”.
Jednak po 90 latach kształt kieszeni krakowskiej uległ modyfikacji. Zamiast półokrągłego wykroju dziś szyje się ją w kształcie kwadratu lub prostokąta. Współczesne krakowianki z Zielonek przystosowały kieszeń do dzisiejszych potrzeb. Dziś służy do przechowywania telefonu komórkowego, chusteczek higienicznych i drobnych pieniędzy.
IR PZ 286-2020
Zieleńczanki przeniosły kieszeń z historycznej przestrzeni pod zapaską na jej wierzch, chcąc pochwalić się wykonanym własnoręcznym haftem. Obecnie nie pełni już archaicznej funkcji portfela, lecz współczesnej torebki damskiej, zakładanej jako integralny element stroju krakowskiego. Taką formę prezentowania kieszeni krakowskiej możemy zaobserwować w trakcie uroczystości państwowych i kościelnych, w których biorą udział mieszkańcy Zielonek w strojach krakowskich.
Zobacz poniżej proces tworzenia wzoru na kieszeni krakowskiej:
