Tag Archives: etnografia

Obiektem tego tygodnia jest piękna chusta naramienna z końca XIX wieku, pochodząca z Gminy Zielonki. Chusta, tkana fabrycznie z grubej wełny i bawełny. Przeznaczona do noszenia przez kobiety w zimie. Jej oryginalny wzór zdominowany jest przez geometryczne wzory w paski i prostokąty, w odcieniach czerwieni i pomarańczy. Tło ma ciepły, jasno brązowy kolor. Dwa końce chusty zakończone są frędzlami. Chusta po rozłożeniu jest kwadratem 160 cm x 160 cm.

Nr inwentarza: IR 56/2015

Opracował: Konrad Dopciuch

Obiektem tygodnia jest kabat wykonany na przełomie XIX i XX wieku. Kabat wykonany jest z sukna w kolorze śliwkowym. Przy kołnierzu, zdobiony jest ręcznym haftem przedstawiającym kolorowe kwiaty. Zapinany jest na dwa rzędy metalowych guzików. Wypukłe, półokrągłe guziki umieszczone są również przy klapach oraz przy mankietach.

W dniu 4 października Kościół powszechny obchodzi liturgiczne wspomnienie obowiązkowe św. Franciszka z Asyżu.  Św. Franciszek z Asyżu przyszedł na świat 1181 lub 1182 roku w Asyżu. Zmarł w październiku 1226 roku koło Asyżu – w Porcjunkuli. Był założycielem zakonu franciszkanów, a pośrednio również tercjarzy i klarysek, misjonarzem mistykiem średniowiecznym i stygmatykiem, świętym Kościoła katolickiego, ze szczególnym uwzględnieniem jego patronowania ekologii, a także  wielu zakonów, aktorów, niewidomych, pokoju, robotników, ubogich, więźniów, kupców, zwierząt i harcerzy.

Bohaterem tego tygodnia jest gorset krakowski wykonany na granatowym suknie z lat 30 XX w. ręcznie szytym i haftowanym we wzór „od Zielonek” za pomocą haftu z motywem kwiatów, bogato zdobiona czerwonymi  koralikami i cekinami z przodu i na plecach, a także frędzelkami koloru oliwkowego.

15 września obchodzimy święto Matki Boskiej Bolesnej lub Matka Boża Siedmiobolesnej. Świat czci Bożą Matkę jako Bolesną i Królową Męczenników nie tyle w aspekcie chrystologicznym, co historycznym, przypominając ważniejsze etapy i sceny dramatu Maryi i Jej cierpień. Zaczęli to święto wprowadzać serwici. Od roku 1667 zaczęło się rozszerzać na niektóre diecezje. Papież Pius VII w roku 1814 rozszerzył je na cały Kościół, a dzień święta wyznaczył na trzecią niedzielę września. Z kolei Papież Pius X ustalił je na 15 września.

W dniu 8 września Kościół powszechny obchodzi święto Narodzenia Najświętszej Maryi Panny. W polskiej tradycji ludowej Matka Boża, której pamiątkę narodzenia tego dnia obchodzimy, jest postrzegana jako patronka jesiennych siewów i dlatego nazwano ją Siewną.

Ten tydzień będzie obfitował w niecodzienny obiekt tygodnia. Jest nim skrzynia krakowska pochodząca sprzed pierwszej wojny światowej typu skawińskiego. Nasza skrzynia krakowska ma ścianki łączone na cynki z wykładką o kształcie prostokąta ze ściętymi rogami ze zdobionym lico, wiekiem oraz ściankami bocznymi. W czterech wydzielonych polach zdobniczych dominujący jest motyw bukietów w wazonikach czyli w kwiaty o tulipano-kielichowym kształcie. Na ściankach skrzyni znajdują się drobne gałązki w rogach.

Poniżej prezentujemy przepiękną kremową wykonaną w latach 30 XX w. w drobne kolorowe kwiaty.  

15 sierpnia obchodzimy Święto Wojska Polskiego. Święto Wojska Polskiego zostało ustanowione na mocy ustawy Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992 r. Nawiązuje ono bezpośrednio do przedwojennego Święta Żołnierza, upamiętniającego zwycięstwo Polaków w Bitwie Warszawskiej podczas wojny polsko-bolszewickiej z 1920 r. Tego dnia szczególnie warto pamiętać o żołnierzach, którzy walczyli na wszystkich frontach II wojny światowej.

Poniżej prezentujemy piękny Gorset krakowski pochodzący z powiatu krakowskiego z terenu Zielonek.  Jego wykonanie jest datowane na lata 70 XX w. Gorset zrobiony  jest czarnego sukna, ręcznie szytego i haftowanego we wzór „od Zielonek”, czyli z motywem kwiatów a na bokach czerwoną i srebrną pasmanterią, ze srebrnymi cekinami, guzikami w kolorze czerwonym, chwasty natomiast wykonane są ze złotych frędzli w odcieniu starego złota.